Yıllardır konuşulan ve kamuoyunda emeklilikte yaşa takılanlar konusu olarak adlandırılan konu sonunda yasal bir zemine kavuştu. Yaklaşık 2,5 milyon kişinin yararlanacağı tahmin edilen bu önemli düzenleme ile ilgili kafaların oldukça karışık olması sebebiyle düzenlemenin ana hatlarını sizin için aşağıdaki şekilde derledik.
03.03.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu İle 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa geçici madde eklenmiş ve böylelikle uzun zamandır konuşulan “Emelilikte Yaşa Takılanlar” ile ilgili yasal düzenleme yürürlüğe konmuştur. Anılan düzenleme ile;
- Yaş dışındaki diğer şartları taşıyanların yaşlılık veya emekli aylığından yararlanacağı,
- 8 Eylül 1999 ve öncesinde işe girenlerin düzenlemeden yararlanacağı,
- Yaş dışında prim günü ve sigortalılık süresi şartlarını taşıyanların aylık alabileceği,
- Bu düzenleme esas alınarak geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmayacağı ve geriye dönük hak talep edilemeyeceği,
- Emekli olduktan sonra özel sektörde aynı iş yerinde 30 gün içerisinde tekrar işe başlayan çalışanlar için yüzde 5 destek primi verileceği,
hüküm altına alınmıştır.
Bununla birlikte anılan düzenlemenin yürürlüğe girmesinden sonra herkes SGK’dan emekli olabilir yazısı getirme telaşına girince, yaşanan yoğunluk nedeni ile SGK’nın internet sitesinde bir duyuru yayımlanarak yaşlılık aylığına hak kazanma şartlarını yerine getiren sigortalıya aylık bağlanabilmesi için işveren tarafından işten ayrılış bildirgelerinin verilmesi sonrası kuruma başvurulması gerektiği, işverenlerin, işten ayrılış bildirgesi verilmeden önce “Emekli Olur” yazısı temin edilmek üzere sigortalıların kuruma yönlendirildiği ancak sigortalıların emekli olabilmeleri için kurumdan bu yazının temin edilmesine gerek bulunmadığı, e-devlette sunulan hizmetler arasında yer alan “SGK Tescil ve Hizmet Dökümü”, “Sosyal Güvenlik Kayıt Belgesi” ve “Çalışma Hayatım”, ayrıca www.sgk.gov.tr internet sitesinde yer alan “Ne Zaman Emekli Olurum” uygulamalarında sigortalıların aylığı hak kazanmak için yerine getirmesi gereken şartlar, bu şartları yerine getirip getirmedikleri ve hangi tarihte yerine getireceklerine ilişkin bilgilerin yer aldığı belirtilerek, e-devlet üzerinden temin edilecek bilgi ve belgelere istinaden işten ayrılış bildirgelerinin düzenlenmesi, sadece hizmetlerinde tereddüt olan sigortalılar için kurumdan resmi yazı talep edilmesi hususları belirtilmiştir.
EYT koşulları kadınlar ve erkekler için, işe giriş ve sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısına göre ayrı ayrı belirlenmektedir.
Kadınlar İçin EYT koşulları:
| 23/5/2002 tarihindeki sigortalılık süresi/sigortalılık süresinin başlangıcı
|
Sigortalılık Süresi | Gün Sayısı |
| 18 yıl–20 yıl 8 ay 15 gün
09/09/1981-23/05/1984 |
20 | 5000 |
| 17 yıl – 18 yıl
24/05/1984-23/05/1985 |
20 | 5000 |
| 16 yıl – 17 yıl
24/05/1985-23/05/1986 |
20 | 5075 |
| 15 yıl – 16 yıl
24/05/1986-23/05/1987 |
20 | 5150 |
| 14 yıl – 15 yıl
24/05/1987-23/05/1988 |
20 | 5225 |
| 13 yıl – 14 yıl
24/05/1988-23/05/1989 |
20 | 5300 |
| 12 yıl – 13 yıl
24/05/1989-23/05/1990 |
20 | 5375 |
| 11 yıl – 12 yıl
24/05/1990-23/05/1991 |
20 | 5450 |
| 10 yıl – 11 yıl
24/05/1991-23/05/1992 |
20 | 5525 |
| 9 yıl – 10 yıl
24/05/1992-23/05/1993 |
20 | 5600 |
| 8 yıl – 9 yıl
24/05/1993-23/05/1994 |
20 | 5675 |
| 7 yıl – 8 yıl
24/05/1994-23/05/1995 |
20 | 5750 |
| 6 yıl – 7 yıl
24/05/1995-23/05/1996 |
20 | 5825 |
| 5 yıl – 6 yıl
24/05/1996-23/05/1997 |
20 | 5900 |
| 4 yıl – 5 yıl
24/05/1997-23/05/1998 |
20 | 5975 |
| 3 yıl – 4 yıl
24/05/1998-23/05/1999 |
20 | 5975 |
| 2 yıl 8 ay 15 gün-3 yıl
24/05/1999-08/09/1999 |
20 | 5975 |
Erkekler İçin EYT koşulları:
| 23/5/2002 tarihindeki sigortalılık süresi/sigortalılık süresinin başlangıcı
|
Sigortalılık Süresi | Gün Sayısı |
| 23 yıl–25 yıl 8 ay 15 gün
09/09/1976-23/05/1979 |
25 | 5000 |
| 21 yıl 6 ay-23 yıl
24/05/1979-23/11/1980 |
25 | 5000 |
| 20 yıl – 21 yıl 6 ay
24/11/1980-23/05/1982 |
25 | 5075 |
| 18 yıl 6 ay-20 yıl
24/05/1982-23/11/1983 |
25 | 5150 |
| 17 yıl-18 yıl 6 ay
24/11/1983-23/05/1985 |
25 | 5225 |
| 15 yıl 6 ay-17 yıl
24/05/1985-23/11/1986 |
25 | 5300 |
| 14 yıl-15 yıl 6 ay
24/11/1986-23/05/1988 |
25 | 5375 |
| 12 yıl 6 ay-14 yıl
24/05/1988-23/11/1989 |
25 | 5450 |
| 11 yıl-12 yıl 6 ay
24/11/1989-23/05/1991 |
25 | 5525 |
| 9 yıl 6 ay-11 yıl
24/05/1991-23/11/1992 |
25 | 5600 |
| 8 yıl-9 yıl 6 ay
24/11/1992-23/05/1994 |
25 | 5675 |
| 6 yıl 6 ay-8 yıl
24/05/1994-23/11/1995 |
25 | 5750 |
| 5 yıl-6 yıl 6 ay
24/11/1995-23/05/1997 |
25 | 5825 |
| 3 yıl 6 ay-5 yıl
24/05/1997-23/11/1998 |
25 | 5900 |
| 2 yıl 8 ay 15 gün-3 yıl 6 ay
24/11/1998-08/09/1999 |
25 | 5975 |
Yukarıda yer alan şartları taşıyan sigortalılar, artık yaş şartı aranmaksızın emekli olma hakkına kavuşacaklardır. Emekli olduktan sonra aynı işyerinde çalışmaya devam etme imkanı düşünüldüğünde yararlanıcılar için ciddi bir gelir arttırıcı etkisi ile olduğu açıktır.
Öte yandan farklı emeklilik statütüsündeki kişiler arasında ortaya çıkan haksızlıkları da ortadan kaldıran ve yıllardır çözümlenmesi beklenen son derece önemli bir düzenlemedir.
Seda İmamoğlu
Avukat / K&P Legal Hukuk Bürosu
